Wandelen door de pure natuur van een haast vergeten grensgebied, het Beekdal van het Merkske 11, 14, 17 km.

De laatste jaren zijn de wandel- mogelijkheden door ongerepte natuur sterk uitgebreid. Er zijn struinpaden , laarzen- paden , klompen- paden, en nog vele andere onbenoemde wandelroutes buiten de gebaande wegen aangelegd, of beschreven in diverse brochures. Helaas zijn de paden van deze wandelroutes niet terug te vinden op de digitale topografische kaart, waar ik gewoonlijk mijn GPS wandelingen op uitzet. De reden is dat over het algemeen er helemaal geen paden bestaan, maar dat de struin- , laarzen- , klompenpaden enz. dwars door pure ongerepte natuur gaan.

Dat maakt het wandelen over deze routes juist zo aantrekkelijk! Als ik de behoefte voel opkomen, om weer eens lekker door ongerepte natuur te struinen, dan ga ik een avondje uitgebreid googelen, om de verborgen bronnen van al deze mooie potentieele wandelroutes boven tafel te brengen. Zo viel mijn oog een aantal dagen geleden op het laarzenpad door het beekdal van het Merkske. De informatie die ik op internet vond bevatte geen kaartje, of een andere vorm van een routebeschrijving.

Alleen het startpunt van het laarzenpad werd beschreven. Maandag 11 april 2011 was een prachtige lentedag, echt een heerlijke zonnige dag om een onbekend laarzenpad te gaan verkennen. De wandelroute zou moeten beginnen vanaf een parkeerplaats van Staatsbosbeheer aan de Hoogstratensebaan in de gemeente Baarle-Nassau. En ja hoor, dat klopte allemaal perfect. Ik vond de parkeerplaats, en zag daar een informatiepaneel waar de route van het laarzenpad op aangegeven was.

Nu is het zo dat over het algemeen de bovenkant van een kaart naar het Noorden wijst. Het kan zijn dat dit in Belgie juist andersom is - de route loopt namelijk voor een gedeelte over Belgisch grondgebied. De bovenzijde van de kaart op het informatiepaneel op de parkeerplaats wijst hier naar het Zuiden. Het duurde wel tot halverwege de wandeltocht, voordat ik dat in de gaten kreeg, en het kwartje voor mij viel! Nu is dat niet erg, want het laarzenpad is goed gemarkeerd, maar als geoefende GPS route-uitzetter wil je toch wel weten waar je bent, niet waar?

"Puur natuur" zijn de woorden die bij je opkomen als je een wandeling maakt door het stroomgebied van het Merkske. Dit smalle en kronkelende riviertje ontspringt als Noordermark in "Het Moer" in Belgie. Aan Nederlandse zijde mondt het Merkske uit op de Mark. Doordat het beekdal van het Merkske lange tijd in de vergeethoek is gebleven, heeft de natuur aan beide kanten van de grens jaren lang haar gang kunnen gaan. Hierdoor treft je niet alleen de meest zeldzame plantensoorten aan, ook allerlei vogels, amfibieen en andere dieren profiteren van de rust en de natuurlijke rijkdom van het gebied.

Toch heeft het beekdal ook een grote cultuurhistorische waarde. Sinds de steentijd heeft de mens hier zijn sporen nagelaten. Lang geleden werd het beekdal van het Merkske bewoond door jagers en verzamelaars. Uit deze tijd worden regelmatig archeologische vondsten gedaan. Vanaf de Middeleeuwen verandert het gebied in een zogenaamd agrarisch cultuurlandschap dat in dienst stond van de landbouwende bewoners. Deze landbouw is altijd kleinschalig gebleven. Hier geen grote herverkavelingsprojecten. Nog steeds bepalen de natuurlijke afscheidingen de grenzen van de versnipperde stukjes landbouwgrond.

Waar elders in Nederland en Belgie de beken recht getrokken werden tot een kanaal, is het Merkske, dat de grens tussen Nederland en Belgie vormt, altijd blijven kronkelen. Door het intact blijven van de natuurlijke loop van het water, en de voor de natuur gunstige landbouwwijze, is het beekdal van het Merkske een vrijwel uniek natuurgebied. Vanaf de parkeerplaats loop je via een klaphek direct de vrije natuur in. Op dit eerste stuk van de wandelroute kan het flink vochtig zijn, zodat goede waterdichte wandelschoenen hier echt wel nodig zijn, als je de voeten droog wilt houden. De kronkelende Merkske wordt via een smal houten voetbruggetje overgestoken. Een werkelijk prachtig stukje oorspronkelijke natuur!

Daarna worden de paden droger en gaan verder op over in verharde wegen. De Belgische buurtgemeenschap Hal wordt doorkruist. Dan volgt een lang stuk wandelen over de Haldijk. Het is overal lekker rustig. Je loopt afwisselend door stukjes bos en langs weilanden. Uiteindelijk kom je aan in het oude dorp Castelre. Dit dorpje heeft de wettelijke status van 'beschermd dorpsgezicht'. Je vind hier het oudste huis van Baarle-Nassau, een langgevelboerderij uit 1634. Tevens vind je hier de Castelhoeve, met een groot assortiment van de meest heerlijke koele goudgele tapbieren. Een heerlijke verkwikkende dorstlessende pleisterplaats, die je als wandelaar niet mag missen!

De route maakt een rondje door het buitengebied van Castelre. Een prachtig stukje natuur waar je voornamelijk over graspaden wandeld. Het oude dorpje Castelre wordt via een brede zandweg weer verlaten. De onverharde - en verharde wegen wisselen zich in deze rustige grensstreek elkaar als wandelweg voortdurend af. 'Cafe in Holland', met een vol terras met verpozende fietsers, wordt gepasseerd. Bij een Belgische boerderij zag ik een bordje met de tekst 'Vossen Verboden, Apv. Art.5402'. Zouden vossen zich hier wat van aantrekken, of is het bordje gewoon een Belgenmop?

Een paar kilometer verder naar het Oosten maakt de route een ronde om het prachtige Belgische Bootjesven. Vroeger kwamen de bewakers en hun gezinnen van de landloperskolonie hier zwemmen. Nu is het een beschermd natuurgebied waar vele vogels en andere dieren zich thuisvoelen. Na de ronde om het Bootjesven is de parkeerplaats van Staasbosbeheer niet ver meer. Ik heb zeer genoten van deze mooie wandeling door het rustige beekdal van het Merkske. Ik heb de route van het laarzenpad met mijn GPS opgenomen en als een GPS track, bestaande uit drie wandelingen met een lengte van 11, 14 en 17 km, bijgevoegd.

Naar de webpagina van de GPS wandeling klik hier

Meer wandelingen op de website http://www.jvanderperk.nl/