Wandelen door de 's-Gravenlandse Buitenplaatsen, ook bekend als de Gooise Lusthoven 17 km.

In de eerste helft van de zeventiende eeuw kregen vooraanstaande Amsterdammers toestemming ‘de woeste grond’ bij Hilversum te ontginnen. Ze vestigden er aanvankelijk alleen boerderijen. Het leven beviel de Amsterdammers in ‘s-Graveland zo goed dat velen zich er permanent vestigden. Ze bouwden monumentale villa’s en legden parkbossen en klassieke tuinen aan, met schitterende doorkijkjes. Natuurmonumenten heeft een groot deel van deze Buitenplaatsen in eigendom. De meeste landgoederen zijn voor wandelaars toegankelijk. Dit mooie wandelgebied van de 's-Gravenlandse Buitenplaatsen is ook bekend als de Gooise Lusthoven. Ik had hier vroeger, met het Station Bussum Zuid als uitgangspunt, al eens eerder gewandeld klik hier. De GPS wandeling die ik op zaterdag 16 augustus 2008 heb gelopen begint bij het Bezoekerscentrum 's-Graveland van Natuurmonumenten op Noordeinde 54b, 's-Graveland. Het is een eigen GPS variant op de bekende door Natuurmonumenten uitgezette wandelroute de 's-Gravelandse Buitenplaatsen. De GPS wandeling heeft een lengte van 17 km.

Het eerste stuk van de wandelroute gat door het Landgoed Boekesteyn. Je wandelt over statige beukenlanen en langs akkers en weilanden. Op de weilanden grazen koeien en schapen. Tussen het graan en rogge op de akkers groeien kruiden als klaproos en korenbloem. De tijd heeft hier stil gestaan. Een heerlijk streek om op je gemak door heen te kuieren en te genieten van al het moois om je heen. De ontwikkeling van het gebied hangt nauw samen met de geschiedenis van Amsterdam. De eigenaren van de buitenplaatsen mochten zand afgraven dat in trekschuiten door de vaarten naar Amsterdam ging om de slappe veenbodem van de hoofdstad te verstevigen. Door de afgraving liggen de landbouwgronden nu zichtbaar enkele meters lager dan de bossen. Het bosbeheer is gericht op natuurlijke ontwikkeling. Omgevallen bomen worden niet afgevoerd, maar blijven liggen. Dood hout brengt immers leven, doordat het schimmels, insecten en andere kleine dieren aantrekt. Ook biedt het een scala van schuil- en nestelplaatsen. In de bossen staan op plaatsen met mooie uitzichten over de vijvers een ruime hoeveelheid riante zitbanken. Je zou verwachten dat het op een mooie zomersedag in het weekend, vlak bij een grote stad als Hilversum, druk zou zijn in dit mooie wandelgebied. Dat blijkt reuze mee te vallen. Vooral in de ochtend ben ik maar weinig andere wandelaars tegen gekomen. De weinige wandelaars van die ochtend kwam ik wel later op de dag weer een aantal malen tegen. Blijkbaar liepen zij een vergelijkbare route aan die van mij.

In het bos vind je zeer oude bomen, de stammen zwaar overwoekerd door zwammen, die bijna op instorten staan. De 's-Gravelandse Buitenplaatsen zijn dan ook bijna vier eeuwen oud en dat kun je goed zien. Natuurmonumenten heeft een omvangrijk herstelplan opgesteld om de landgoederen voor de toekomst veilig te stellen. Over een periode van tien jaar wordt er circa 6 miljoen euro aan het opknappen van de 's-Gravelandse Buitenplaatsen geïnvesteerd. Op het eerste stuk van de wandeling worden de gele routepijltjes van Natuurmonumenten gevolgd. In de Buitenplaats Schaap en Burgh wordt de route van Natuurmonumenten verlaten en volgt een rondtocht langs alle vijvers en weilanden in deze Buitenplaats. Het is hier geweldig mooi. In de weilanden liggen eilanden van groepjes bomen. Dit was in vroegere eeuwen een tijd lang in de mode bij het inrichten van landgoederen. Ik kan mij daar volledig in vinden. Ook nu in deze tijd is het nog steeds een heel romantisch en schilderachtig landschap om doorheen te wandelen. De weilanden zijn afgezet met ouderwetse degelijke smeedijzeren hekken. De vijvers zijn onderling verbonden door singels. De paden zijn via vele loopbruggen, die er allemaal weer anders uit zien, met elkaar verbonden. Je raakt hier niet uitgekeken op de vele variëteiten die het landschap biedt.

De buitenplaats Schaep en Burgh wordt verlaten. Nu loop je via de buitenplaats Bartam het Spanderswoud in. De reusachtige beuken maken plaats voor bescheiden dennen, eiken en berken. Op dit gedeelte van de route volgt de wandeling weer de gele pijltjes van Natuurmonumenten. Op een gegeven moment zag ik in het Spanderswoud een ree tussen de bomen lopen. Schuw was het dier niet. Ik kreeg ruimschoots de gelegenheid om de ree op de video te zetten. Op een hoog gelegen bank met een uitzicht over een bosvijver heb ik een rustperiode ingelast en een broodje gegeten. Twee mannen op een tandem hielden halt. Ze overlegden luidkeels hoe hun fietsroute verder moest verlopen. Hun routebeschrijving gaf aan dat ze voor de bank waar ik op zat rechtsaf moesten, zo hoorde ik van afstand. Groot was mijn verbazing dat ze toch rechtdoor wilden rijden. Vanaf de bank riep ik hun toe dat ze naar mijn bescheiden mening toch eigenlijk rechtsaf moesten. Uiteindelijk volgden ze mijn advies op. Zij behoorden tot een groep tandem rijders die ik later op de dag nog een aantal malen zou tegen komen. Erg bedreven in het fietsen waren ze niet, of ze hadden allemaal een borrel op, want ik werd op een gegeven moment, van achter op, door een stelletje dwazen bijna omver gereden. Ook in de bossen ben je je leven niet zeker!

Vlak voor de Oude Meentweg worden de gele pijltjes van de wandelroute van Natuurmonumenten weer verlaten en gaat het verder via de uitgezette GPS route. Het gaat nu de richting op van het Corversbos. Ondanks dat de buitenwijken van Hilversum vlakbij zijn is het hier nog steeds landelijk mooi en relatief rustig! Je komt voorbij een oude in originele staat verkerende wit bepleisterde boerderij. Zelfs de hooiberg was aanwezig, al hoewel er geen hooi in lag. De wandeling gaat via een fietspad verder waarna je op een gegeven moment rechtsaf een weiland in moet. Via een smal voetpad door het weiland gaat de wandeling de richting op van de buitenplaats Gooilust. Via de witte afsluitbomen betreed je de buitenplaats. De wandelroute loopt een stukje door een rododrendonvallei. Daarna kom je uit bij twee weilanden. Hier hield de laatste bewoner van Gooilust, de vermaarde dieren- en bomenverzamelaar Frans Blaauw, vanaf 1900 zijn hoefdieren. Links is een geschikte rust- en picknickplaats in de vorm van een prieeltje. Mijn broodjes waren ondertussen op dus ik liep door. Hierna linksaf langs de ingang naar de siertuin. De siertuin is open van 1 maart tot en met 1 december op dinsdag- en zaterdagmiddag van 13:00 tot 16:00 uur. Ik trof het dat ik juist tijdens de openingstijden van de siertuin hier langs liep. Het is echt de moeite waard om een bezoek aan de siertuin te brengen. Je vind er de meest mooie bloeiende planten en bomen. Bovendien kun je er heerlijk uitrusten op een van de vele gemakkelijke banken in de schaduw of de zon. Net waar je op dat moment behoefte aan hebt.

Na de siertuin gaat de route via de hoofdlaan om de villa Gooilust heen. Achter het huis vindt u de op een na dikste eik van de provincie en de curieuze ‘aha’. Om de wilde dieren in de wei te houden, zonder een hek te gebruiken, werd een soort gracht aangelegd. Van dichtbij ontdek je dit pas, dit heet dan ook Aha! Ik vond het heel leuk om eens in levende lijve Aha's te kunnen aanschouwen. Op 22 mei 2008 had een journalist via een bericht in het gastenboek van mijn website de vraag gesteld of dat ik wellicht deze Aha's gezien had tijdens een wandeltocht door het landgoed Enghuizen in de Achterhoek. Toen kon ik hem niet helpen. Nu heb ik Aha's ontdekt in een andere streek van Nederland en heb hem inmiddels via een e-mail hiervan op de hoogte gebracht. De buitenplaats Gooilust wordt verlaten. Het gaat nu rechtsaf over een fietspad naar de buitenplaats Jagtlust. Hier gaat de wandeling verder over de door Natuurmonumenten uitgezette wandelroute 'Het rondje van Six'. Deze buitenplaats is met 9,5 ha een van de kleinere landgoederen in ’s-Graveland. Het werd door Natuurmonumenten in november 2006 aangekocht om van de Buitenplaatsen één ecologisch geheel te maken. In 1861 kocht Jan Pieter Six landgoed Jagtlust. Tot 1992 bleef het landgoed bezit van deze beroemde Amsterdamse koopmansfamilie. Ook de buitenplaatsen Land en Bosch, Hilverbeek en Gooilust behoorden korte of lange tijd tot het familiebezit. Onlangs zijn veel verhalen van die tijd opgetekend door de nu nog levende neven en nichten Six . Bij die gelegenheid werd dit wandelpad gedoopt tot het ‘rondje van Six’. Jan Pieter Six gaf het landgoed zijn huidige vorm, in de zgn. Engelse landschapstijl. Hij hield zich intensief bezig met de verrijking van het park met heesters en bomen, waaronder veel exoten. Zo vind je voor de villa twee bijzondere bomen: een tulpenboom en een moerascipres die rond 1845 zijn geplant. Naast het groen liet hij enkele tuingebouwtjes neerzetten, waaronder de duiventoren en de grot bij de villa. Na zijn dood erfde zijn zoon jhr. Willem Six de buitenplaats. In diens opdracht verbouwden de architecten Schill en Haverkamp het landhuis ingrijpend, tot wat het nu is. In de hele afgelopen eeuw is er weinig veranderd. Ook de kinderen en neven van Willem Six lieten het interieur van rond 1900 intact.

Na de buitenplaats Jagtlust wordt de drukke Leeuwenlaan overgestoken en wordt de buitenplaats Hilverbeek betreden. Je komt hier langs een landhuis met een bochtige slangenmuur. Langs dergelijke muren werden druiven, abrikozen en vijgen verbouwd. Dankzij de krommingen, als ware het een slang, ligt de gemiddelde temperatuur aan de zuidkant van de muur namelijk hoger dan normaal. Daarna gaat de wandeling om de boerderij Stofbergen heen. Dit is een oorspronkelijke zeventiende-eeuwse boerderij. Na de buitenplaats Hilverbeek gaat het linksaf over het fietspad de richting op van buitenplaats Boekesteyn. Terug naar het startpunt van de route. Het laatste stuk van de route loopt over een graspad langs een sloot. Het was hier in het weiland langs de rietkraag van de sloot in de avond zon behoorlijk warm en de muggen en steekvliegen waren zeer actief.Ik was dan ook wel blij dat ik weer terug was bij de auto en in de beschermde omgeving van mijn limousine, muggen- en steekvliegvrij, mij zelf weer confortabel naar huis kon vervoeren. Het is in de 's-Gravelandse Buitenplaatsen werkelijk fantastisch mooi wandelen. Ik kan iedereen van harte aanbeveling om ook eens hier een wandeling te gaan maken.

Naar de webpagina van de GPS wandeling klik hier

Meer wandelingen op de website http://www.jvanderperk.nl/