Rondje Essche Stroom 18 km

Regelmatig bekruipt mij het verlangen om in het mooie Brabantseland een wandeltocht te maken. Het landschap in Noord-Brabant is zeer afwisselend. Je vind er beken, bos, heide, vennen en mooie landbouwgebieden, om door heen en langs te wandelen. Bovendien ligt de provincie vlakbij Gorinchem, waardoor ik niet ver met de auto hoef te rijden. Een bron van nieuwe wandelroutes in Noord-Brabant, waarvan ik regelmatig dankbaar gebruik maak, is de webpagina van het Waterschap De Dommel, waarvan een aantal mooie wandelroutes zijn te downloaden klik hier. Voor de wandeltocht die ik op woensdag 28 mei 2008 heb gemaakt heb ik de routebeschrijving van het Rondje Essche Stroom gedownload klik hier en omgezet naar een GPS track. Het startpunt van de wandelroute is vanaf het parkeerterrein bij de toegang tot de Kasteellaan bij Kasteel Nemerlaer, 't Eind in Haaren. De Essche Stroom, een traag stromende, gekanaliseerde beek, is genoemd naar het dorpje Esch. De beek begint bij Oisterwijk, waar de Voorste en de Achterste Stroom samenkomen. Na amper twaalf kilometer mondt de beek in de gemeente Sint-Michielsgestel in de Dommel uit. Onderweg voegen de Rosep en de 'Kleine Aa of Dommeltje' zich bij de Essche Stroom. Bij Kasteel Nemerlaer mondt de Nemer in de Essche Stroom.

Al deze beekjes vlak bij elkaar zorgen voor een prachtig afwisselend landschap. Het is hier heerlijk doorheen wandelen en je krijgt op de wandelroute al deze beekjes te zien. Op het eerste stuk van de route loop je over een zandpad door het landbouwgebied wat naast de Essche Stroom is gelegen. Vroeger was de Essche Stroom minsten twee keer zo lang. Dat kwam door alle kronkels. Het riviertje kon voor 1960 nog voluit zijn eigen weg door het landschap zoeken. Het was ondiep met hier en daar een flinke stroomversnelling. Het omliggende land stond dan ook regelmatig onder water. Tussen 1960 en 1965 is het landschap grondig aangepakt. De meanders werden dichtgegooid en de beek verbreed en verdiept. Kaden en stuwen moesten het water in toon houden. Hoogteverschillen en houtwallen verdwenen ten behoeve van de landbouw. Maar het landschap is hier, ondanks de wat rechtere wegen, mooi gebleven. Ik zag prachtige boeketten van veldbloemen in de berm van de zandweg. Een plek was letterlijk bezaaid met de mooie tere lichtblauwe grasklokjes, een beschermde bloem in Nederland. Dat moest ik natuurlijk op de foto zetten!

Was het eerste stuk op de zandweg omgeven door akkers en weilanden, na een bocht loop je nu door een stukje bos. Het was deze dag lekker zwoel wandelweer. De zon verdween zo nu en dan achter het wolkendek, en er viel soms een druppeltje regen. Het rook heerlijk in het stukje bos. De vogels hadden het duidelijk ook naar hun zin. Na het bos gaat het rechtsaf richting de Essche Stroom. Tot aan het dorpje Esch loop je nu over een graspad vlak langs het water. De route loopt door hier door het gebied Ruiting. De eigenaars van dit voormale landbouwgebied, met een grootte van twaalf hectare, hebben in samenwerking met het Waterschap De Dommel dit stuk grond in 2006 omgevormd tot een natuurgebied. De kade naast De Essche Stroom is verlaagd, zodat het natuurgebied bij hoog water deels onder water staat. De oude beekloop van het riviertje is in dit stukje natuurgebied weer in ere hersteld en er zijn nieuwe poelen gegraven en beplant. De natuur hersteld zich razend snel. Het ziet er na twee jaar al prachtig uit! Het is de bedoeling dat in de komende tijd het gehele gebied langs De Essche Stroom onder handen wordt genomen en de oude beekloop overal weer wordt hersteld. Het herstelproject in Ruiting is een voorbeeld voor de nog andere uit te voeren projecten in deze regio.

Banken vind je op dit stuk van de route niet. Ik heb uitgerust en een broodje gegeten bij een stuw, op een trap die bedoelt is om de kano's uit het water te halen, om na de stuw weer verder te kunnen varen. Deze stuw is goed beveiligd tegen het doorvaren, met alle nare gevolgen van dien. Er hangt een ketting met een waarschuwingsbord over het riviertje en in het water zelf zijn een rij van drijvende boomstammen geplaatst. Na het oversteken van de stuw gaat de wandeling door het dorpje Esch. Er zijn hier een aantal horecagelegenheden te vinden die allemaal op deze woensdag rond 12:00 uur geopend waren. Na Esch loop je een tijd lang door een gevarieerd landbouwgebied. De route gaat afwisselen over de fietspaden langs de houtwallen, dan weer een zandweg, of een stukje over een stille geasfalteerde landweg. Een mooi gebied om door heen te wandelen. Na het oversteken van een spoorlijn, na een stukje zandweg door akkers, wordt het meanderende beekje de 'Kleine Aa of Dommeltje' bereikt. Hier mag je vrijuit langs de oevers van het beekje struinen. Maar met een korte broek aan gaf ik de voorkeur aan het gemaaid graspad, dan het struinen door de al hoge brandnetels, wilde roos, en ander ongerief in het struikgewas. Wat is het hier mooi! De zon kwam juist weer te voorschijn en zette het landschap in een gouden gloed. Ik heb op een omgevallen boomstam wel een kwartier lang van deze schitterende omgeving zitten te genieten.

Een stukje verder op langs de beek was het graspad nog niet gemaaid. De brandnetels zijn op deze plek zeer gezond, en hadden er zin in vandaag, om eens lekker wandelaars in korte broek te brandnetelen. Ik liep zorgvuldig stapje voor stapje over deze hindernisbaan. Na de uiterwaarden van de Kleine Aa worden de bossen en heide van de Kampina bereikt. Ik was hier al eerder geweest maar het blijft mooi. De vennen worden door Natuurmonumenten zorgvuldig beheerd. Een aantal jaren geleden zijn ze uitgebaggerd, de oevers geplagd en de bomen aan de oevers gekapt. Ze liggen er prachtig bij. Er was wat wind opkomen zetten en het zonlicht trok zilveren geschubde banen over het gerimpelde water. In dit jaargetijde bloeit het witte donzige pluizegras. Dit mooie gewas is hier in de Kampina rijkelijk in de ondiepe delen van de vennen aanwezig. Op het laatste gedeelte in het bos van de Kampina wordt het schilderachtige, sterk kronkelende, beekje de Rosep overgestoken.

Dan volgt een onbewaakte spoorwegovergang waar je heel goed moet uitkijken. Het is een dubbelspoor. Juist toen ik daar arriveerde denderde er een lange goederentrein met grote vaart langs. Ik schrok terug van dat enorme stalen geweld en wachtte op een veilige afstand in het bos tot de trein voorbij was. Na de spoorwegovergang steekt de route via een stuw opnieuw de Essche Stroom over. Nu loop je door het landgoed Nemerlaer, een prachtig natuurgebied! Kleine stukjes weiland omzoomd door weelderige houtwallen. Het beekje de Nemer stroomt hier door heen. Dit beekje heeft een nieuw doel gekregen en is als bypass over de stuw in de Essche Stroom ingericht. Er zijn vistrappen in de Nemer aangelegd die heel mooi in het landschap opgaan. Nu kunnen de vissen via deze vistrap de stuw probleemloos passeren, wat de visstand verder stroomopwaarts ten goede komt. En landschappelijk is de vistrap een pareltje geworden, als voorbeeld, van wat goed natuurbeheer tegenwoordig in zijn mars heeft. De route loopt langs het kasteel Nemerlaer. Nu rest nog 500 meter genieten van de mooie Kasteelllaan voordat het parkeerterrein aan het begin van de laan bereikt wordt. Ik heb deze dag weer genoten van het mooie Brabant. Dit zal zeker niet de laatste keer zijn omdat ik direct weer thuis enthousiast opnieuw een GPS route in Noord-Brabant heb uitgezet. Dit keer rondom Distelberg bij Cromvoirt. Maar dat wandelverhaal volgt pas later. Ik moet nu eerst weer gaan lopen!

Naar de webpagina van de GPS wandeling klik hier

Meer wandelingen op de website http://www.jvanderperk.nl/