Blogarchief

donderdag 28 februari 2008

Wandelen door de Maria- en Deurnsche Peel, een landschap van water, berken en pijpenstrootje 18 km.




Ik had al een tijdlang een GPS wandeling door de noordzijde van de Deurnsche Peel op de webpagina 'nog te lopen wandelingen' van mijn website staan. Woensdag 28 februari 2008 was een droge dag met mooie blauwe luchten vol grote stapelwolken. Heel geschikt weer om in het weidse Peellandschap een wandeltocht te gaan maken. De wandeling begint in de oude veenkolonie Griendsveen, bij het Café-Schaftlokaal 'De Morgenstond' aan de Sint-Barbarastraat. Het café en het naastgelegen restaurant bezitten beiden een zeer uitnodigend terras, met uitzicht op het met vele hoge bomen begroeide veenkanaal, maar nu op deze doordeweekse dag was het terras leeg. Het dorpje Griendveen is schitterende gelegen en doorsneden met een aantal oude veenkanalen voorzien van historische klapbruggen. Griendsveen is door de familie Van der Griendt in 1890 gesticht. In het dagblad Trouw, in de rubriek 'Natuurtochten', kun je een interessant verhaal klik hier over het ontstaan van Griendsveen lezen. Een heerlijke rustgevende platteland gemeenschap om hier vandaan met een wandelroute te starten.

Ooit strekte de Peel zich uit tot aan Nijmegen. Er zijn maar en paar snippers van overgebleven, maar dat zijn wel prachtige snippers die tot de belangrijkste natuurgebieden van ons land gerekend worden. De Peel wordt gevormd door drie 'grote' gebieden - de Groote Peel, de Mariapeel en de Deurnsche Peel - en een aantal kleinere hoogveenrestanten. In de Peel zijn nog steeds ondoordringbare veenmoerassen, grote waterplassen, heidevelden, zandruggen en open vlakten met pijpenstrootje te vinden. Water en weidsheid zijn de kernwoorden. Kenmerkend voor een aantal van de watervlaktes zijn de dode boomresten, het kienhout, die boven het wateroppervlak uitsteken: een bijzonder tafereel. Ik heb al eerder wandeltochten door de Groote Peel en de door de zuidzijde van de Maria- en Deurnsche Peel gemaakt. Vandaag was de noordzijde van de Maria- en Deurnsche Peel het doel van de GPS wandeling.

Vanuit Griendsveen loopt de route eerst door een klein stukje bos om dan daarna de eerste zes kilometer over een onverhardpad langs het Kanaal van Deurne verder te gaan. Het Kanaal van Deurne is aan beide zijde omgeven door de moerassen van de Deurnsche Peel. Het is een prachtig gebied om doorheen te lopen. Het is dan wel een rechte weg maar door de diversiteit in het landschap, en de vele watervogels in het water van het kanaal de de moerassen, verveeld het lopen hier geen moment. Het kanaal van Deurne is gegraven om het afgegraven veen vanuit de omgeving te kunnen afvoeren naar de afnemers. Tegenwoordig zorgt het kanaal in de zomermaanden voor de broodnodige aanvoer van Maaswater voor zowel Limburg als Noord-Brabant. Er lopen door dit veengebied twee kanalen, met een tussenruimte van niet meer dan twee kilometer, parallel naast elkaar. Dat zijn de Helenavaart en het Kanaal van Deurne. Er was ruzie in de veenstreek. De familie Van der Griendt verdiende grof geld met de winning van het turf dat door hun eigen gegraven kanaal Helenavaart naar het achterland werd afgevoerd. De gemeente Deurne was grijs van jaloezie en wilde ook in het succes delen en de Deurnse Peel gaan ontginnen. De familie Van der Griendt gaf geen toestemming om de turf via hun kanaal af te voeren. Deurne besloot zijn eigen vaart parallel aan de Helenavaart te graven. Het is nooit meer goed gekomen tussen Deurne en de familie. Op korte afstand treiterden ze elkaar, bespioneerde ze elkaars bedrijfsgeheimen en paaiden ze elkaars personeel om over te lopen.

Ik had de oorspronkelijke GPS route dwars door de Deurnsche Peel laten lopen zodat de afstand langs het kanaal niet meer dan drie kilometer zou bedragen. Maar dat viel vies tegen! Door de vele regen van de afgelopen tijd waren de moerassen overgelopen en stonden de paden van de route volledig onderwater. Ik heb eerst nog een tijdlang geprobeerd om mij als een belegen Tarzan over de hoger liggende wortelstokken, tussen de berkenstammen door, te slingeren maar na een kilometer was er alleen nog maar een grote wateroppervlakte te zien en moest ik terugkeren. Ik was door het geslinger door de stammen de zonnekap van de lens van mijn fototoestel kwijtgeraakt, maar op de terugweg vond ik deze gelukkig weer terug. Mijn ogen zijn voor mijn leeftijd nog prima in orde, blijkt nu maar weer. De natuur is op dit stukje echt fantastisch mooi. De volgende keer neem ik een stel hoge laarzen mee zodat ik dan hier verder kan lopen. Ik heb nu maar ter plekke een nieuwe wandelroute samengesteld en ging de route weer over het wel goed begaanbare droge voetpad langs het Kanaal van Deurne verder.

Drie kilometer verder is er een landbouwbrug over het kanaal en kun je aan de andere zijde van het kanaal weer langs de rand van een weiland en een bos een droger gedeelte van de Deurnsche Peel betreden. Het is nu echt avonturen want er zijn op dit gedeelte van de route verder geen paden op de topografische kaart op het schermpje van de GPS ontvanger te bekennen. Maar het gaat goed. Langs de berm van een brede greppel kun je prima verder lopen. Links liggen weer de moerassen van de Deurnsche Peel. Werkelijk fantastisch mooi! Ik liep op deze dag heerlijk van de wandeltocht te genieten. Een kilometer verder langs de brede afwateringsgreppel zag ik een gammele plank over de greppel liggen. Op deze plek kun je aan de overkant van de greppel verder wandelen richting Mariapeel. Dat was dan ook mijn bedoeling. De greppel had steile randen en was diep. Gelukkig lagen er een paar rechte takken langs de kant en heb ik daarmee, als een soort van polstok in het water om mijn evenwicht op de kantelende plank te bewaren, de overkant van de afwateringsgreppel droog kunnen bereiken. Voor alle zekerheid heb ik thuis een tweede alternatieve GPS route uitgezet. Mocht de plank later zijn verdwenen dan kun je hiermee toch je weg met droge voeten verder door de Deurnsche Peel vervolgen.

Na de Deurnsche Peel steekt de route de Helenavaart over om daarna door de Mariapeel verder te gaan. Het landschap is hier nog mooier omdat de moerasplassen een stuk groter zijn. Bovendien steken er hier en daar afgebroken berkenstammen uit het water omhoog en dat maakt het schouwspel bijzonder mooi. Na de kronkelende paden van de Mariapeel gaat het laatste gedeelte van de route weer twee en een halve kilometer over een kaarsrecht voetpad verder. Ook op dit gedeelte is de natuur aan weerskanten van het pad onwerkelijk mooi! Aan de linkerzijde van het pad ligt het Land van Bommel. Dit perceel is genoemd naar de heer Van Bommel, een tuinder uit Griendsveen. Rond de jaren zeventig teelde hij op deze grond zijn bonen. Van het oorspronkelijke hoogveengebied was hier in die tijd al bijna niets meer over door veenafgraving en verdroging. In 1973 vertrok de tuinder en kreeg het perceel de bestemming grasland. In samenwerking met Staatsbosbeheer lieten de boeren op het grasland hun koeien grazen. Tot er in 1997 een begin werd gemaakt voor de terugkeer van het karakteristieke oude veenlandschap. Er werden putten gegraven tot aan de hoogte waar alleen voedselarm regenwater voorkomt. Voor de vorming van hoogveen heeft het plantje veenmos zuiver water nodig. Sindsdien is de waterhuishouding van het Staatsnatuurmonument de Mariapeel helemaal opnieuw ingericht. Er is wel wat geduld nodig voor het oude veenlandschap weer terug is gekeerd. Maar ondertussen kunnen allerlei eenden en andere vogels die van waterplassen houden profiteren van dit natte natuurgebied. Wij wandelaars kunnen genieten van het prachtige uitzicht en speciaal voor dit doel is op deze plek bij het Land van Bommel een terp opgeworpen en een informatie paneel geplaatst. In tien jaar tijd is het voormalige grasland totaal verdwenen en kijk je uit over een onafzienbaar grote watervlakte.

Het laatste stuk van de route gaat door de veenkolonie Griendsveen. Je loopt hier door een stukje historie. Het grote landhuis van de familie Van de Griendt, de vroegere stichter en eigenaar van het dorpje, ligt dominant te schitteren in een parkachtig landschap. Het is hier schilderachtig, met de rechte vaarten met leuke klapbruggetjes, omzoomd door statige hoge bomen. En het is er heel rustig. De mensen die hier wonen hebben geen haast. De auto's die er rijden doen dat uiterst voorzichtig zodat de kinderen hier vrijuit op de weg kunnen skateren en voetballen. Daarmee vergeleken is de stad waar ik woon, Gorinchem, een hele grote metropool te noemen. Maar winkels zag ik niet, dus heeft het wonen in zo'n rustige omgeving ook wel zijn beperkingen. De auto stond keurig voor het Cafe-Schaftlokaal 'De Morgenstond' op mij te wachten en zo'n anderhalf uur later reed ik Gorinchem weer binnen. Ik heb een fantastisch mooie wandeldag in het Peelgebied gehad en het zal zeker niet voor het laatst zijn dat ik hier heb gewandeld!

Naar de webpagina van de GPS wandeling klik hier

Meer wandelingen op de website http://www.jvanderperk.nl/

4 opmerkingen:

Anoniem zei

Hmmm, de volgende wandeling een zwemvest meenemen lijkt mij ook niet zp slecht. Het was vast een prachtige tocht. Zo levert ons geculiveerde landje nog echte overlevingstochten op.
Groetjes, Hester

Anoniem zei

Ik dacht op sommige momenten tijdens het 'waden' door de Deurnsche Peel met weemoed aan mijn confortabele kano. Maar hoe stop je die in je rugzak? Dan toch maar een stel rubberlaarzen meenemen!

Anoniem zei

Wat denk je van een opblaasbootje? Kan nog wel in je rugzak bij de meestal overbodige lenzen die je meesleept

Anoniem zei

Ahum,anonieme berichtjes zijn alleen leuk bij Valetijnsdags of zo.
Ik ben natuurlijk de enige die dit soort opmerkingen kan maken.